Leven als Godelieve in Frankrijk
Na tien jaar zoeken eindelijk ons droomhuis gevonden in de Auvergne, Frankrijk. Lees hier de belevenissen van (leven als) Godelieve in Frankrijk.

21. Le gourmand

De jaren voordat we een huis kochten in ons dorp frequenteerden we deze kleine gemeenschap veelvuldig, ieder jaar weer in de hoop dat er een uitbater opgestaan zou zijn die de bezoekers zou onthalen op Wein, Weib und Gesang. Maar dan op z’n Frans. Helaas mocht het niet zo zijn. Van de drie aanwezige restaurants – dat wil zeggen van de drie uithangborden – waren er twee permanent gesloten en de derde bleek alleen open te gaan als er geld verdiend moest worden – zo leek het tenminste want hij was vaker fermé dan ouvert. In de Rue Principale – als het die naam al mag hebben – bevindt zich een soort ‘bar’; een duister uitziend etablissement met een rolluik voor de rookglazen pui als de tent gesloten is – eveneens veelvuldig; men doet hier niet aan de lege uren tussen lunch en diner. Aan de straat drie piepkleine tafeltjes, zodat er nog net iemand langs kan lopen – trottoir komt hier vaak neer op ‘straat’. Vanwege het gebrek aan uitnodigende gevel waren we er nooit naar binnen gegaan, totdat we – inmiddels immers semi-inwoners – vonden dat we het aan de plaatselijke horeca verplicht waren onze bijdrage te leveren. Een matrone achter de toog, ervoor enkele mannen. Vrouwen waren hier ver te zoeken. De clièntele bekeek ons van top tot teen, waarna we – bien sûr! – mochten plaatsnemen op het piepkleine terras waar we al snel de vraag kregen wat we wilden drinken. Het werd een witte wijn en een bier en daarna nog een. En nog een, want ook op drie benen kun je prima lopen. De glaasjes waren klein, de prijs relatief hoog en de sfeer kwam er niet echt in. Toch frequenteren we dit knijpje af en toe nog, al was het maar om de indrukwekkende waardin te vriend te houden. Maar verder zochten we onze heil in het verderop gelegen dorp, waar we al bijna vrienden zijn met de uitbater en zijn nieuwste hulpje, een buitengewoon plezierige meid die ook nog snel van bedienen is.

Milka, wit

Nouveau!
Groot was echter onze vreugde toen op een dag in ons eigen dorp een nieuw restaurant geopend werd. En dat op loopafstand – de kortste route weliswaar langs het riool, maar op de terugweg kun je langs de bakker, dat levert een aangenamer reukgordijn op. Ons inmiddels vaste restaurant ligt 20 km verderop en behoort tot onze favorieten, niet in het minst vanwege het echtpaar, tevens eigenaar, dat buitengewoon aardig is én een goed gevoel voor humor  heeft. We vonden het echter aan onze stand verplicht om ook het plaatselijke restaurant te bezoeken – hadden we niet eindeloos geklaagd over het gebrek aan horeca hier? Het tentje was gloednieuw ingericht, alles fris en schoon, zelfs voorzien van airco – zo stond er wervend op de etalageruit – mooie gedekte kleuren en aan de achterkant een terras met uitzicht op twee witte koeien. Een soort Milka witte chocolade dus. Overigens zijn deze dieren inmiddels ingewisseld voor de waakhond van Le Chef en dat laat hij ook even weten als je komt. De hond, de chef blaft tegen niemand, want hij staat in z’n eentje in la cuisine.
In het begin hielp moeder mee en een jonge dame, wellicht de beoogd vriendin van de chef, qui sait? Moeder was vriendelijk maar vergat per definitie de karaf water waar ik per keer tot een, twee of drie keer toe om vroeg en het daarna opgaf. De jongedame was niet altijd in beeld en bediende liever het herenvolk, kreeg ik de indruk. Zij vergat standaard het brood. De menu’s waren niet altijd naar Jeans smaak – maar dat is, zoals iedereen die deze GIFjes leest weet, ook niet eenvoudig – maar gelukkig was er altijd wel een boeuf du jour en anders kon hij in uiterste nood altijd voor de hamburger kiezen. Pfieuw.
Toen we na veel te lange tijd weer in ons dorp waren  besloten we weer eens te gaan eten bij deze lokale tent. De dames bleken – na Covid? – van het toneel te zijn verdwenen en waren ingeruild voor een nerveus overkomende jongeman, die er met zijn brilletje en ietwat langer-dan-kort, maar ook korter-dan-lang-kapsel uitzag als een werkstudent. Evenwel vloog hij door de winkel en over het terras, aan snelheid zeker geen gebrek. Per definitie prees hij het menu du jour aan – we hadden dit onderkomen tot lunchgelegenheid gebombardeerd – waarbij hij in rap Frans uitleg gaf over wat het menu dan inhield. Ik vond het eigenlijk altijd wel goed, Jean deed soms wel, soms niet mee. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat Jean inmiddels tot grote hoogten is gestegen, want ik heb hem hiervoor nog nooit vrijwillig gestoofde vis in een beurre, beurre, beurre-blanc met witte rijst zien eten, maar hij deed het! Wel keek hij later jaloers naar twee heren die – net als wij – laat binnen waren gelopen zonder te reserveren, maar assertief om frieten bij de vis vroegen. En die kregen ze. Naast de boter. 

Bière Artisanale

Lieu
Als je binnenloopt zonder reservering is de kans aanwezig dat je niet meer aan kunt schuiven. Wij wilden eigenlijk voor de volgende dag reserveren, maar M. l’étudiant zei dat het nog wel kon – 13.00 uur, rijkelijk laat voor Franse lunchbegrippen. En ja, we wilden het menu, nadat hij uitlegde dat lieu een witvis was. Ik heb dit later even opgezocht – niet slim, want wie weet kom je dan dingen te weten die je liever niet weet, zoals de ingrediënten van de befaamde andouillettes – maar het dier bleek tot de orde van de Gadidae te behoren en luistert naar de naam pollachius pollachius (moet wel een wetenschapper zijn geweest zijn die de kracht van herhaling kent). Kort gezegd: een kabeljauwachtige. Helemaal goed dus, pffff 😅. Vooraf een tarte salée au jambon/fromage, maar hier was er helaas nog maar een van. Was het ook goed dat er dan een bordje met charcuterie geserveerd werd? Prima. Met de snelheid van Jim Carrey in The Mask scheerde hij naar de keuken en kwam even later terug met de twee voorgerechten. Met een zwierig gebaar kreeg Jean de charcuterie voor zijn neus – wat hem op zijn eigen kokkerd deed kijken. Ik ruilde de bordjes om, zag Jean blij kijken naar zijn gevulde bladerdeeg  met een piepklein beetje sla erbey en vervolgens naar mijn bordje met worstsoorten, rauwe ham, zure, zure, zuuuuure cornichons en een klein stukje kaas, het zag eruit als brie.
Deze ober hoef je nooit om water of brood te vragen, rondwervelend zet hij een schaaltje brood neer – van de warme bakker verderop weet ik, nadat ik M. le Chef zelf met zijn armen vol met pains uit de boulangerie zag komen – en een fles gekoeld water. Echt heel fijn. Ook weet hij nadat we hier een paar keer geweest waren wat we willen drinken: Mme een pichet, M bière Artisanale. Dan ga je je echt thuis voelen, hè?
De kok van dit restaurant is, zo weten wij inmiddels, een lekkerbek (vandaar die vis op het menu) die dol is op roomboter. Dat is hem ook aan te zien. Terwijl ik me over de charcuterie boog bedacht ik me dat het wel bijzonder was dat er een stukje kaas bij lag. Dit restaurant voert namelijk geen fromage op de menukaart en ik had het hier ook nog nooit voorbij zien komen. Wellicht houdt hij er zelf niet van en had hij nu gedacht: kom, iets extra’s omdat er nog maar een voorgerecht van het menu beschikbaar was. Het maakte me niets uit, ik schoof het stukje kaas in een keer naar binnen, waar het vervolgens smolt op mijn tong. Letterlijk. Wat op brie leek bleek pure roomboter te zijn. Dat krijg je als je dat brilletje niet opzet, hè? 

Gratenbak 1

Gratenbak 2

Pur beurre
Wow, een hap pure boter. Dat heb ik in mijn hele leven nog nooit (on)vrijwillig naar binnen  gewerkt. Ik besloot het probleem op z’n Frans op te lossen: een paar stukken stokbrood er achteraan en daarna zo’n zure jongen, bij wijze van trou Normand: een tussengang van sorbetijs en Calvados om de spijsvertering te vergemakkelijken. Mij leek het dat die zure augurk het vet van de boter wel uiteen zou doen slaan.
De vis die volgde zwom in een botermeer, heerlijk! Jean at zelfs – zoals gezegd – van de witte rijst – waar hij echt niet enthousiast van kan worden en Vond Het Ook Lekker – de vis vooral. Wel had het dier nogal wat graatjes die we stuk voor stuk op de rand van ons bordje legden. Toen we uitgegeten waren wezen we onze vriend erop: ‘J’ai gagné!’ riep ik trots. Ah, dan kreeg ik le plus gros morceau de brownie – het toetje – beloofde hij.
Beide browniestukken konden absoluut met elkaar concurreren qua grootte en we waren blij dat we de tweede helft van ons verplichte  Schommetje¹ nog voor de boeg hadden na deze rijkgevulde maaltijd. We waren de laatsten die vertrokken, na een espresso et un café crème pour M. n’est-ce-pas? Ik zei het al, het is een prima garçon, doet goed aan klantenbinding, is snel en heeft een goed gevoel voor humor. We rekenden af – nog geen vier tientjes – met achterlating van een contante fooi; contant omdat Jean bij onze stamkroeg geleerd heeft dat alle fooi die via een bankpas wordt afgerekend rechtstreeks naar Macron gaat. En dus zegt hij er tegenwoordig bij, wijzend op het pinapparaat: ‘Pour Macron’ en daarna, de fooi op de toog leggend: ’Pour vous!’ Maar éigenlijk is het natuurlijk ‘Pour Boire’! Iets waar ze hier niet scheutig mee zijn hebben we gemerkt. Met als voordeel dat we dankzij die vaste ‘grap’ en fooi nu als vaste klanten (h)erkend en onthaald worden in onze vaste uitgaansgelegenheden. Vast en zeker!

¹Schommetje: Scherder Ommetje

Duitse les:
Wein, Weib und Gesang: Le vin, les femmes et la chanson

Franse les:
Le gourmand: de lekkerbek, fijnproever
Le vin, les femmes et la chanson: wijn, vrouwen en gezang
Fermé, ouvert: gesloten, open
Bien sûr!: natuurlijk!
Nouveau!: nieuw!
La cuisine: de keuken
Qui sait: wie weet?
Boeuf du jour: vlees van de dag
Menu du jour: dagmenu
Beurre, beurre, beurre-blanc: boter, boter, botersaus
Lieu: hier: witvis
M. l’étudiant : meneer de student
Tarte salée au jambon/fromage: hartige taart met ham en kaas
Charcuterie: vleeswaren
Cornichons: augurken
M. le Chef: meneer de chefkok
Pains, boulangerie: stokbrood, bakker
Pichet, M bière Artisanale: karafje (wijn), ambachtelijk bier
Pur beurre: ‘echte’ boter
Trou Normand: het gat van Normandië
J’ai gagné! : ik heb gewonnen!
Le plus gros morceau de brownie: het grootste stuk brownie
Et un café crème pour M. n’est-ce-pas?: en een koffie met melk voor meneer, nietwaar?
Garçon: jongen, hier: ober
Pour Macron: voor Macron
Pour vous!: voor u!
Pour Boire: ‘om te drinken’, hier bedoeld als: pourboire = fooi
Les véritables gourmands sont rares comme les hommes de génie: echte fijnproevers zijn net zo zeldzaam als geniale mannen.